as

as

Thursday, January 27, 2022

ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ


Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Ολοκαυτώματος, θα ήθελα να γράψω μερικά πράγματα. Για όσους δεν ξέρουν, το Άουσβιτς ήταν ένα σύμπλεγμα στρατοπέδων που βρισκόταν στην κατεχόμενη από τους ναζί Πολωνία και αποτελούνταν από τρία στρατόπεδα, καθώς και ένα κέντρο δολοφονίας. Τα στρατόπεδα τέθηκαν σε λειτουργία το διάστημα 1940-1942 και το Άουσβιτς έκλεισε τον Ιανουάριο του 1945, μετά την απελευθέρωσή του από το Σοβιετικό στρατό.

Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Θεσσαλονίκη είχε τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα. Εμπορικά μυαλά και ζωηρά πνεύματα με προοδευτικές πολιτικές ιδέες. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης ήταν περίπου 50.000 άτομα. Τα εγκλήματα των ναζί εναντίον των Εβραίων ξεκίνησαν από την αρχή της παρουσίας τους και με το πέρασμα του χρόνου η κατάσταση χειροτέρευε. Κλοπές, διωγμοί, επιτάξεις κτιρίων και κατασχέσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Μέχρι που φτάσαμε στις 11 Ιουλίου του 1942, το λεγόμενο «Μαύρο Σάββατο» των Θεσσαλονικιών Εβραίων. Με γερμανική εντολή, συγκεντρώνονται στην πλατεία Ελευθερίας χιλιάδες Εβραίοι ηλικίας 18-45 ετών για να καταγραφούν σε καταλόγους καταναγκαστικής εργασίας. Οι συνεργάτες, οι φίλοι των ναζί και οι Κυρ Παντελήδες που περνούσαν από το κέντρο της πόλης τους έδειχναν με το δάχτυλο και γελούσαν.

Στη συνέχεια, ιδρύθηκε η Υπηρεσία Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών (ΥΔΙΠ). Σκοπός της υπηρεσίας ήταν η καταγραφή της εβραϊκής περιουσίας και ο διορισμός «μεσεγγυούχων» χριστιανών για τη διαχείρισή της. Μπορεί στα χαρτιά αυτή η περιουσία (πάνω από 2 χιλιάδες επιχειρήσεις και 10 χιλιάδες διαμερίσματα) να μεταβιβάστηκε στο ελληνικό δημόσιο, αλλά στην πραγματικότητα η διαχείρισή της πέρασε στα γερμανικά χέρια και τους ρουφιάνους ντόπιους συνεργάτες τους. Ακόμα και οι πέτρες της Θεσσαλονίκης γνωρίζουν ότι δεκάδες συνεργάτες των ναζί, ανάμεσά τους και γνωστά ονόματα, πλούτισαν από τη λεηλασία και το πλιάτσικο στις εβραϊκές περιουσίες. Βέβαια, η πόλη παραμένει εγκλωβισμένη στο έλεος του υποκριτικού συντηρητισμού και δεν νιώθει βολικά να μιλάει για αυτό το θέμα.

Ο Γεώργιος Πούλος, ο Γιώργος Σπυρίδης, ο Λάσκαρης Παπαναούμ και πολλοί άλλοι καρπώθηκαν ένα σεβαστό τμήμα της εβραϊκής περιουσίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή ανερχόταν σε 18 εκατομμύρια χρυσές λίρες (περίπου 1,5 δις ευρώ). Στις 15 Μαρτίου 1943 έφυγε το πρώτο τρένο με μελλοθάνατους Εβραίους από τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Το τρένο του θανάτου ήταν γεμάτο με ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά, που είχε για προορισμό το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπιρκενάου στην Πολωνία. Μέχρι τον Αύγουστο του 1943 ακολούθησαν άλλες 18 σιδηροδρομικές αποστολές. Συνολικά, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 45.000 Εβραίοι δημότες της Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και βρήκαν μαρτυρικό θάνατο.

Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Άουσβιτς, συμπεριλαμβανομένου ενός εκατομμυρίου Εβραίων. Όσοι δεν είχαν σταλεί απευθείας σε θαλάμους αερίων, καταδικάστηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Σήμερα, είναι ξεκάθαρο ότι υπεύθυνοι για τα φρικτά εγκλήματα δεν ήταν μόνο οι ναζί που τα σκέφτηκαν και τα υλοποίησαν. Ούτε οι άθλιοι ντόπιοι συνεργάτες τους. Ήταν κυρίως οι ουδέτεροι αυτοί, που δεν έκαναν τίποτα, αυτοί που συνέχιζαν τη ζωούλα τους, αυτοί που δεν ασχολούνται με πολιτική και θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο…

No comments:

Post a Comment